Powstanie Sipajów i Hamas

W 1948 roku, gdy powstało państwo Izrael, czystki etniczne objęły około 750000 Palestyńczyków. To wydarzenie zostało określone mianem „Nakba” (po arabsku „katastrofa”). Ale Nakba nie jest pojedynczym wydarzeniem w historii. Jest procesem, który trwa do dziś. Od 1948 roku Palestyńczycy stracili ponad 85% swojej ziemi. To, co im pozostało to de facto największe na świecie więzienie na otwartym powietrzu.

Apartheid to ideologia głosząca konieczność „osobnego rozwoju” społeczności różnych ras, a także bazujący na tej teorii system polityczny panujący w Republice Południowej Afryki do lat 90. XX wieku oraz współcześnie w Izraelu. W ostatnich latach coraz więcej organizacji międzynarodowych uznaje Izrael za państwo apartheidu.

Jedyna różnica między centrystycznymi lub „umiarkowanie” prawicowymi rządami w Izraelu a obecnym faszyzującym rządem jest taka, że ten ostatni mniej kryje się ze swoimi intencjami. Te intencje to zmusić Palestyńczyków do poddania się i na zawsze usunąć ich z ich ziemi. Pomagają w tym korporacyjne media i elity polityczne na całym świecie raz po raz wzywające „obie strony” do umiaru.

Ale piętrzące się ofiary i czystki etniczne nie pozostawiają wątpliwości, że nie mamy do czynienia ze sporem dwóch równoważnych politycznie i moralnie stron. Nie ma równorzędności między kolonizatorem a kolonizowanymi, między ciemiężcą a uciśnionymi. Nie ma mowy o równoważności między uzbrojonym w broń nuklearną, posiadającym wielomiliardowy budżet na broń i rozwijającym nowoczesne narzędzia kontroli i wspieranym finansowo i militarnie przez USA Izraelem a otoczonymi z każdej strony murami i wieżyczkami strażniczymi Palestyńczykami.

Czystki etniczne, kolonizacja, wpychanie w ubóstwo, niszczenie domów, odbieranie dostępu do wody, ograniczanie prądu to codzienność na okupowanych terenach. Sytuacja w Izraelu i Palestynie to nie jakaś łamigłówka polityczna. Wystarczyłoby stosowanie prawa międzynarodowego. Nie robi się tego, bo kapitalistyczne elity USA i Izraela tego nie chcą. Kolonializm się opłaca.

W roku 2022 Human Rights Watch i B’Tselem okublikowały wstrząsający 280 stronicowy raport1 o rażących, systematycznych nadużyciach. Pod koniec 2022 roku mogłyśmy przeczytać także raport Al-Haq2 الحق „Izraelski apartheid: Narzędzie kolonializmu syjonistycznego osadniczego” i raport Amnesty „Istael’s apartheid against Palestinians. Cruel system of domination and crime against humanity”3.

W 2018 roku mieszkańcy Palestyny wyruszyli w Wielkim Marszu Powrotu (The Great March of Return) by zaprotestować przeciwko zbrodniczemu systemowi kolonialnej opresji. Siły zbrojne Izraela strzelały do nieuzbrojonego tłumu ostrą amunicją i zabiły 220 osób i zraniły ponad 36 tysięcy.

W pierwszych dziewięciu miesiącach 2023 roku Izraelskie wojsko i policja zamordowały więcej Palestyńczyków na Zachodnim Brzegu, niż w jakimkolwiek roku od roku 2005, gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych zaczęła prowadzić statystyki.

W ostatnich dniach świat obiegły wieści o ataku Hamasu4 na tereny zajmowane przez izraelskich osadników. Minister „obrony” Izraela nakazał oblężenie Strefy Gazy. „Nie będzie elektryczności, jedzenia, paliwa, wszystko jest zamknięte. Walczymy ze zwierzętami, postepujemy odpowiednio”. Izrael bombarduje gęsto zaludnione osiedla mieszkalne, także przy użyciu amunicji fosforowej, której użycie na terenach mocno zaludnionych jest zakazane przez konwencję genewską. W przekazach medialnych jak zwykle mieszkańcy Izraela zostają zabici, a nawet zamordowani, a Palestyńczycy po prostu umierają.

O sytuacji w Palestynie mówi się niekiedy, że nie ma ona precedensu, ale to nieprawda. W 1857 roku opinia publiczna w podobnych słowach jak o dzisiejszych wydarzeniach w Palestynie mówiła o Powstaniu Sipajów w Indiach.

Choć brytyjski kolonializm bywa dziś opisywany z nostalgią5, a według sondy YouGov z 2020 roku 32% Brytyjczyków jest dumna z kolonialnej historii Wielkiej Brytanii, nie sposób nie wymienić go wśród najgorszych rzeczy, jakie wydarzyły się za sprawą ludzi w historii ludzkości. W samych latach 1880-1920 brytyjska polityka pochłonęła życie 100 milionów osób, to więcej niż wszystki klęski głodu w Związku Radzieckim, maoistowskich Chinach i Korei Północnej razem wziętych6.

W 1857 roku wybuchła największa antykolonialna rewolta w dziejach ludzkości, która zapisała się w podręcznikach jako Powstanie Sipajów. Przyczyną wybuchu powstania była nasilająca się kolonialna eksploatacja Indii przez Kompanię Wschodnioindyjską. W rebelii zginęły tysiące osób, zniszczone zostały całe miasta i wioski.

O wydarzeniach w Indiach pisał w Londynie Karol Marks7: ” Jakkolwiek haniebne jest postępowanie sipajów, jest ono tylko odbiciem w skondensowanej formie zachowania się samej Anglii w Indiach, i to nie tylko w epoce zakładania jej wschodniego imperium, lecz nawet podczas ostatnich dziesięciu lat jej długotrwałego panowania. Aby scharakteryzować to panowanie, wystarczy powiedzieć, że tortury były organiczną częścią składową polityki finansowej Anglii. W dziejach ludzkości istnieje coś podobnego do odpłaty za wyrządzone zło, a regułą owej historycznej odpłaty jest to, że jej oręż wykuwa nie pokrzywdzony, lecz sam sprawca krzywdy”.

Jesteśmy socjalistkami, nie trzeba nam tłumaczyć, że wojna jest jedną z najobrzydniwszych rzeczy, jakie zna ludzkość. Zarazem podobnie jak brutalne wystąpienia przeciwko kolonizatorom w Indiach skończyły się wraz zaprzestaniem kolonialnej opresji, jedyną drogą do zatrzymania przemocy w Palestynie jest koniec okupacji.

  1. https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution []
  2. https://www.alhaq.org/publications/20940.html []
  3. https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/5141/2022/en/ []
  4. Hamas – akronim od Harakat al-Mukawamma al-Islamijja – Muzułmański Ruch Oporu to polityczno-militarna organizacja działająca od 1987 roku w Strefie Gazy. Obecnie Hamas ma 74 ze 174 mandatów w parlamencie Autonomii Palestyńskiej []
  5. Niall Ferguson „Empire: How Britain Made the Modern World []
  6. Dylan Sullivan, Jason Hickel, Capitalism and extreme poverty: A global analysis of real wages, human height, and mortality since the long 16th century []
  7. Karol Marks, Powstanie indyjskie, [w:] Karol Marks, Fryderyk Engels, Dzieła, t. 12, Warszawa: Książka i Wiedza 1967. Cyt. za przedrukiem w: „Le Monde diplomatique – edycja polska”, nr 8 (18) sierpień 2007, s. 15. []